L международная выставка-презентация
научных, технических, учебно-методических и литературно-художественных изданий
Способ диагностики совместного влияния радиации и стресса в начальной стадии эксперимента
| Название | Способ диагностики совместного влияния радиации и стресса в начальной стадии эксперимента |
|---|---|
| Разработчик (Авторы) | Ильдербаева Гульжан Оралбековна, Ильдербаев Оралбек Зайнулданович, Талдыкбаев Жанпеис Саканович, Urnesh Nurzhigit Omirbekuly |
| Вид объекта патентного права | Изобретение |
| Регистрационный номер | 34123 |
| Дата регистрации | 17.05.2018 |
| Правообладатель | Ильдербаев Оралбек Зайнулданович, Талдыкбаев Жанпеис Саканович, Үрнеш Нұржігіт Өмірбекұлы, Ильдербаева Гульжан Оралбековна |
| Область применения (класс МПК) | G01N 33/50 (2006.01) |
Описание изобретения
Өнертабыс медицинаға, оның ішінде зиянды факторлар күйзеліс пен радиацияның қос әсері патологиясы белсенділігін нақтамасына жатады. Қос фактор радиация мен эмоциялы күйзелістің бірлесе әсеріне ұшыраған жануарларда пуриндік алмасу ферменттерінің белсенділігі 1, 2, 3 және 4 сағат өткеннен кейін бақылау тобындағы көрсеткіштерінен нақты түрде өзгеріске түспеген, ал 5 сағат өткеннен соң 5′-НД белсенділігі 0,014±0,001-ге (р<0,001) дейін жоғарлаған, АДА ферменті белсенділігі 0,0098±0,0007-ге (р<0,05) дейін жоғарлаған. Зерттеу нәтижесі көрсеткендей қос фактордың әсеріне ұшыраған жануарларда 6,8 және 10 сағаттан кейін де жоғарлағаны тіркелген. Энергиялық алмасу ферменттерінің белсенділігі қос фактор әсеріне ұшырағандарда 1, 2, 3 және 4 сағаттан кейін бақылау тобындағы көрсеткіштерден нақты өзгермеген. 5 сағат өткен соң шеткері қан лимфоциттерінде энергиялық алмасу фементтері ЦХО мен СДГ белсенділігі айқын түрде тежелуі басталып, зерттеу уақытының соңына дейін жүрген. Липидтердің асқын тотығу үдерісінің өнімдері 1, 2 және 3 сағат өткеннен кейін бақылау тобындағы көрсеткіштерінен аса өзгеріске түсе қоймағаны анықталды. Қос фактордың әсерінде ЛАТ үдерісінің екі өнімінің де тұрақты деңгейде артуы 5 сағат өткеннен кейін тіркелді:ДК деңгейі 0,42±0,03-ке дейін жоғарлаған (р<0,05), МДА өнімі 0,17±0,01-ге (р<0,01) дейін артқан. Зерттеу нәтижесі көрсеткендей радиация мен эмоциялы күйзелістің бірлесе әсеріне ұшыраған жануарларда эксперименттің соңына дейін өнімдердің деңгейі жоғарлаған. Қос фактор радиация мен эмоциялы күйзелістің бірлесе әсерінен болатын патологиялық үдерістің белсенділік дәрежесін пуриндік, энергиялық алмасу ферменттері белсенділігін және липидтердің асқын тотығы өнімдері деңгейін шеткері қан лимфоциттерінде анықтай отырып, патологиялық үдерістің бастапқы кезеңінің басталуын білуге болады.
Медаль Альфреда Нобеля